De NRC onthulde op 21 juni jl. dat de belastingdienst € 203 miljoen heeft besteed aan een totaal mislukt automatiseringsproject, waarvan de ontwikkeling vele jaren heeft geduurd. Dit nieuwe systeem had alle belastingen moeten innen en toeslagen moeten uitbetalen.
Hoewel het project al jaren met grote problemen kampte en de ambtelijke top al 2009 overwoog het project te staken, heeft het tot begin dit jaar geduurd voordat de Belastingdienst besloot om de ontwikkeling van het EPTM computersysteem te stoppen. Onduidelijk is waarom het Ministerie van Financiën in 2009 besloot om het project nog een kans te geven. Waarschijnlijk had dit te maken met de grootte van het bedrag (€ 160 miljoen) dat toen al was gestoken in het nieuwe computersysteem.
Sinds het begin van het project in 2005 bestonden zorgen over de technisch haalbaarheid. Bij aanvang al waren er substantiële twijfels over of de gekozen software wel goed zou werken op de IBM-mainframes van de Belastingdienst en zou kunnen omgaan met het grote aantal transacties dat de dienst jaarlijks verwerkt, zo blijkt uit interne documenten waarover NRC beschikt.
Begin 2014 is de ontwikkeling het project in alle stilte beëindigd. Eerst maanden later informeerde Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën, VVD) de Tweede Kamer middels een paar zinnen in een bijlage van een brief waarin hij meldde dat het project was stopgezet. Na aanvullende vragen van de SP en de PVV lichtte hij op 19 juni jl. ook de nog niet eerder gerapporteerde kostten toe. Precieze gegevens over hoe weinig van het oorspronkelijke doel het systeem kan, zijn niet met de Kamer gedeeld.
Staatssecretaris Wiebes reageert schriftelijk: “Hoewel het ETM systeem bij zo’n twintig belastingen functioneert, bleek in 2010 dit voor de massale inningsprocessen niet het geval. Het systeem heeft de belastingdienst wat dat betreft niet gebracht wat ze had gehoopt. De Belastingdienst heeft van deze invoering geleerd. Sinds 2010 wordt gewerkt met kleinere stappen voor onderzoek, ontwikkeling en implementatie. Feit blijft dat invoering van dit soort systemen kwetsbaar is. Niet voor niets ben ik in de brief over de stand van zaken bij de Belastingdienst die onlangs naar de Kamer gestuurd is, zo nadrukkelijk ingegaan op ICT vraagstukken”.
Dat de belastingdienst al jaren grote problemen ondervindt met haar automatisering zal voor niemand nieuw zijn. Denk maar aan de grote problemen bij de uitbetaling van de Toeslagen maar ook aan de onmacht om (vele) wetswijzigingen per 1 januari 2014 tijdig te verwerken in de software. De huidige Staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes, wekt de indruk dat hij echt werk wil maken van de verbetering van de automatisering bij de belastingdienst. Maar zal het hem ook lukken?
februari 8, 2023
Het Ministerie van Financiën heeft in een gewijzigde beslissing d.d. 7 februari 2023 alsnog een drietal memo’s/kennisgroepstandpunten integraal openbaar gemaakt die betrekking hebben op boeten
